دندان عقل نهفته و یا نیمه نهفته

سومین دندان آسیاب یا به اصطلاح دندان عقل جز آخرین دندان های دائمی هستند که از سن ۱۷ سالگی در پشت آخرین دندان های فک بالا و پایین شروع به رویش می کنند. حال آنکه این دندان ها فضای کافی برای رویش نداشته باشند و در واقع نهفته باشند ، منجر به درد ، عفونت و سایر مشکلات دندانی می شوند که باید به کمک جراحی خارج شوند.

برخی از جراحان جهت جلوگیری از مشکلات احتمالی در آینده توصیه می کنند، دندان های عقل نهفته ای که در حال حاضر مشکلی ایجاد نمی کنند نیز خارج شوند.

چرا باید دندان عقل نهفته را خارج کنیم؟

دندان های عقل معمولا بین ۱۷ تا ۲۵ سالگی رویش پیدا می کنند. برخی از افراد هرگز دندان عقل در نمی آورد و برای برخی دیگر دندان عقل به طور طبیعی رویش می کند ( درست مانند سایر دندان های آسیاب). در بسیاری از افراد دندان عقل به دلیل عدم وجود فضای کافی ممکن است به صورت جزئی رویش پیدا کند (نیمه نهفته-semi impact) و یا کامل در زیر استخوان فک باقی بمانند (نهفته- impact) .

دندان عقل نهفته ممکن است به صورت یکی از حالت های زیر رویش پیدا کند:

با زاویه به سمت دندان آسیاب دوم رویش کند.
با زاویه به سمت پشت دندان ها رویش کند.
با زاویه۹۰ درجه نسبت به سایر دندان ها رویش کند.
به صورت مستقیم مانند سایر دندان ها رویش کند اما کاملا در زیر استخوان فک محبوس باشد.

مشکلات دندان عقل نهفته

اگر هنگام رویش دندان عقل با مشکلات زیر مواجه شدید ، حتما نسبت به خارج کردن آن اقدام کنید:

درد
گیر کردن مواد غذایی و تجمع پلاک
عفونت یا بیماری لثه
پوسیدگی در دندان های نیمه رویش یافته
آسیب به دندان مجاور و استخوان اطراف
ایجاد کیست ( کیسه پر ازمایع ) در اطراف دندان عقل
تداخل در طرح درمان ارتودنسی

خطرات دندان عقل نهفته و یا نیمه نهفته

خارج کردن دندان عقل معمولا عوارض طولانی مدتی به دنبال ندارد ، با این حال خارج کردن دندان عقل نهفته به کمک جراحی به ندرت می تواند عوارض زیر به دنبال داشته باشد:

درای ساکت ( ایجاد حفره خشک به دنبال از بین رفتن لخته خون تازه تشکیل شده داخل ساکت)
عفونت ساکت به دنبال گیر کردن ذرات غذایی و تجمع باکتری
آسیب به اعضای حیاتی مجاور ، اعصاب ، استخوان فک یا سینوس

جراحی دندان های عقل نهفته و نیمه نهفته به صورت سرپایی در محیط مطب به کمک بی حسی های موضعی توسط متخصص جراحی لثه و یا جراح فک و صورت انجام می گیرد.

قبل از جراحی دندان عقل

دندانپزشک (متخصص جراحی) در روز اول ملاقات همه جوانب را مورد بررسی قرار می دهد. بعد از معاینات کلینیکی و بررسی رادیوگرافی پانورامیک در صورتی که دندان عقل در موقعیت خاصی در استخوان فک قرار گرفته باشد، در بعضی موارد جهت بررسی دقیق تر نیازمند اسکن دو بعدی (CBCT) می باشد.

درصورتی داروی خاصی مصرف می کنید و یا دچار بیماری های قلبی، دیابت ، فشارخون و … هستید حتما پزشک خود را مطلع کنید.

حین جراحی دندان عقل

ابتدا برشی در بافت لثه ایجاد می شود تا دندان یا استخوان نمایان شود.

اگر استخوانی دسترسی به ریشه دندان عقل را مسدود کرده باشد، به کمک فرز آن را از بین می برد.

گاهی اوقات لازم است دندان به صورت تکه تکه خارج شود ، در این صورت دندان را به کمک فرز به تکه هایی تقسیم کرده سپس خارج می کنند.

بعد از خارج کردن دندان ، ساکت را از هرگونه بافت، دندان و یا استخوان باقی مانده تمیز می کنند.

بعد از زدن بخیه ، گاز مرطوبی روی محل زخم قرار داده می شود تا خونریزی کنترل شود.

بعد از جراحی

خونریزی: بزاق خونی در یک الی دو روز اول بعد جراحی طبیعی است. سعی کنید تف نکنید تا لخته خون از حفره خارج نشود. طبق گفته دندانپزشک خود گاز را تا بیست دقیقه در محل جراحی نگه دارید.

درد: جهت کنترل درد مسکن های تجویز شده ( استامنوفن، ژلوفن و یا ایبوپرون) بالافاصله بعد از جراحی طبق دستور مصرف کنید.

تورم : حتما در بیست و چهار ساعت اول بعد از جراحی از کمپرس سرد جهت کنترل تورم ناشی از جراحی استفاده کنید.

فعالیت : از روز بعد از جراحی فعالیت عادی خود را از سر بگیرید ، اما حداقل به مدت یک هفته از فعالیت و ورزش های شدید خودداری کنید.

نوشیدنی: بعد از جراحی به مقدار کافی آب بنوشید، در بیست و چهار ساعت اول از نوشیدنی های الکلی ، کافئین دار ، گاز دار و خیلی گرم خودداری کنید. به یاد داشته باشید حداقل یک هفته با نی چیزی ننوشید زیرا عمل مکیدن می تواند لخته خون را از حفره خارج کند.

غذا: در بیست و چهار ساعت اول فقط از غذاهای نرم و خنک استفاده کنید. از غذا های سفت ، جویدنی و داغی که ممکن است در حفره گیر کند و یا زخم را تحریک کند خودداری کنید.

بهداشت: از روز بعد از جراحی مسواک زدن را از سر بگیرید. توجه داشته باشید هنگام مسواک زدن ، زخم جراحی را با ملایمت مسواک بزنید و یا اینکه به وسیله گوش پاک کن آغشته به دهانشویه محل جراحی را تمیز کنید.

سیگار: حداقل تا یک هفته از مصرف سیگار خودداری کنید و در صورت امکان یک هفته بعد جراحی نیز مصرف سیگار را به تاخیر بیاندازید .

بخیه : درصورت استفاده از بخیه های جذبی در عرض هفت الی ده روز جذب خواهند شد اما در صورت استفاده از بخیه های عادی یک هفته بعد از جراحی جهت خارج کردن بخیه خود به مطب مراجعه کنید.